گفت‌و‌گو با علی پیمان، نویسنده و کارگردان مشهدی تئاتر | نمایش «ریگ‌چاه»؛ یادآور اتحاد ملی در روز‌های پرالتهاب
تئاتر «ریگ چاه» به نویسندگی و کارگردانی علی پیمان، هنرمند مشهدی، پس از اجرا در تالار قشقایی تهران، این روز‌ها در تماشاخانه استاد حسین نوری مشهد روی صحنه است.
به گزارش شهرآرانیوز؛ تئاتر «ریگ چاه» به نویسندگی و کارگردانی علی پیمان، هنرمند مشهدی، پس از اجرا در تالار قشقایی تهران، این روز‌ها در تماشاخانه استاد حسین نوری مشهد روی صحنه است. «ریگ چاه» کمدی-تراژدی‌ای است که زندگی، آرزو‌ها و سختی‌های شش سرباز مرزبانی را با نگاهی متفاوت روایت می‌کند. داستان درباره سربازان پاسگاه مرزی «ریگ چاه» در سیستان و بلوچستان است که با ورود سربازی تازه وارد ـ که به زبان کردی صحبت می‌کند ـ رویداد‌های عجیبی رخ می‌دهد.
این نمایش، اثر برگزیده جشنواره تئاتر استانی و حاضر در چهل وسومین جشنواره بین المللی تئاتر فجر است. آنچه می‌خوانید گفت وگوی ما با علی پیمان، نویسنده و کارگردان «ریگ چاه»، است.
مرزبانانی با کمترین امکانات از خاک و وطن خود محافظت می‌کنند
علی پیمان با بیان اینکه «ریگ چاه» برداشتی از زندگی شخصی و تجربیات اوست، گفت: «در سال ۹۹، سرباز هنگ مرزی زاهدان، پاسگاه ریگ چاه بودم. اتفاقاتی که آنجا افتاد را با حمله به برجک مرزی میرجاوه در سال ۹۶ تلفیق کردم و داستان کلی نمایشنامه را نوشتم. متن نمایش را در آبان ۱۴۰۲ نوشتم و تمرینات را با بازیگران شروع کردیم و سال ۱۴۰۳ در جشنواره‌های مختلفی از جمله جشنواره فجر اجرا داشتیم.»
وی افزود: «در پاسگاه «ریگ چاه» فرمانده من عیسی بابایی در یکی از همان روز‌ها مقابل چشمان همه ما شهید شد. همان روز بود که به خود قول دادم یک نمایشنامه درباره مرزبانان مظلوم ایران بنویسم. مرزبانانی که با کمترین امکانات از خاک و وطن خود محافظت می‌کنند.»
پیمان درباره پیامی که در این نمایش قصد داشته به مخاطب منتقل کند، گفت: «آدم بسیار وطن پرستی هستم و هیچ وقت به مهاجرت فکر نکرده‌ام. وقتی می‌بینم همه می‌خواهند از ایران بروند، از خودم می‌پرسم پس چه کسی قرار است اینجا بماند و بسازد؟... به نظرم مسئله جامعه ما همین است.
اگر یک نفر که قصد رفتن دارد، فقط برای یک لحظه، حتی۱۰ثانیه، به ماندن فکر کند، احساس می‌کنم رسالت نمایشم را انجام داده‌ام و برنده شدم.» وی گفت: «به عنوان کارگردان و نویسنده، احساس می‌کنم وقتی صحبت از جنگ و لباس نظامی می‌شود، چه در فیلم و چه در تئاتر، ممکن است مخاطب کمی گارد داشته باشد.
به همین دلیل از جنبه کمدی وارد داستان شدیم تا شاید این دریچه‌ای برای جذب مردم باشد. می‌خواستم مخاطبان با شخصیت‌ها هم ذات پنداری کنند و آن‌ها را دوست داشته باشند. این رویکرد شبیه به واقعیت در فضای نظامی است؛ یک سرباز احتمال دارد مدت طولانی بدون هیچ اتفاق خاصی خدمت کند، اما در روز ترخیصش جنگی در بگیرد و مجبور به ماندن شود.
شاید در اوایل نمایش، اتفاق خاصی نیفتد و ما فقط روزمرگی ها، دغدغه‌ها و کلنجار‌های چند سرباز را ببینیم، چراکه سربازی در حال حاضر یک دغدغه واقعی برای نسل جوان است، ولی در پایان، مسئله دوباره همان حمله و دفاع از خاک است. هدف این بود نشان دهم حتی همین جوانان نسل جدید که خیلی‌ها فکر می‌کنند شاید اهل جنگیدن نباشند، وقتی پای ایران و وطن و ناموس در میان باشد، به میدان می‌روند و وظیفه شان را انجام می‌دهند.
نمی‌خواستم نمایش حالت شعارزدگی پیدا کند، برای همین از کمدی استفاده کردم تا مخاطب تا انتها آن را همراهی کند و در آخر بتوانم حرف اصلی را بزنم. کمدی بیشتر به تلطیف فضا کمک کرده و حرف پایانی نمایش نیز به گونه‌ای است که نمی‌شد آن را در قالب طنز بیان کرد و فضا به سمت جدی شدن پیش می‌رود.»
نام‌های نمایش برگرفته از شخصیت‌های شاهنامه است
پیمان درباره شخصیت‌های نمایش گفت: «در آغاز شخصیت‌ها شش نفر بودند که در اجرای جدید هفت نفر شدند. زمان شروع تمرین متوجه شدیم بازیگران از شهر‌های مختلفی هستند؛ یکی اصفهانی و دیگری از جنوب و دو نفر هم کرد که این موضوع باعث شد تا تنوع را در کار لحاظ کنیم.
حضور این آدم‌ها از نقاط مختلف ایران و جمع شدنشان کنار هم برای یک هدف واحد، یعنی حفظ وطن و جان فشانی برای میهن بود. این تنوع درواقع نشانه‌ای بود که وقتی پای ایران در میان باشد، دیگر کرد، ترک، بلوچ و... معنایی ندارد و همه در یک جبهه برای حفظ خاک قرار می‌گیرند. این نکته برای خودم هم بسیار مهم بود و می‌خواستم آن را به خوبی نشان دهم.»
این هنرمند مشهدی در جواب این پرسش که چرا شخصیت‌های نمایش از قهرمانان شاهنامه گرفته شده است، گفت: «اهل توس (شهر فردوسی) هستم و علاقه خاصی به شاهنامه دارم و تمام اسامی شخصیت‌ها را از شاهنامه انتخاب کردم؛ چون بحث نمایش درباره ایران و شهر‌های مختلف آن است، دوست داشتم اسم‌ها از شاهنامه باشند. تنها اسامی کردی در شاهنامه «ارمایل» و «گرمایل» همان آشپز‌های مطبخ ضحاک هستند. این اسامی ارتباط دیگری با شاهنامه ندارند، بلکه فقط به خاطر اصالت ایرانی شان انتخاب شده‌اند».
محسن قصابیان، مشاور کارگردان نمایش «ریگ چاه»:
تأثیر معنوی و تزکیه‌ای ارزشمند در مخاطب ایجاد می‌کند
محسن قصابیان، بازیگر و کارگردان مشهدی تئاتر و سینما و مشاور کارگردان نمایش «ریگ چاه»، در حاشیه اجرای این اثر گفت: «از نظر من گروه نمایشی «ریگ چاه» فوق العاده است. همه اعضا پرانرژی و حرفه‌ای هستند و نمایش ریتم بسیار خوبی دارد که مخاطب را بدون خستگی با خود همراه می‌کند.» وی ادامه داد: «ریگ چاه اجرایی بسیار یکدست، آن هم در فضایی خالی دارد. این نمایش از نظر من در شب نخست اجرا بسیار عالی بود و توانست بازخورد خوبی از مخاطب بگیرد.»
مشاور کارگردان «ریگ چاه» درباره اجرای این اثر در شرایط کنونی تأکید کرد: «علی رغم همه مشکلاتی که در کشور داریم و همه از آن آگاه هستیم، نباید یک نکته را فراموش کنیم و آن هم حفظ تمامیت ارضی و میهن عزیزمان است. در اتفاقات اخیر، برخی افراد متوجه این موضوع نبودند که حفظ این مملکت بر هر چیز دیگری ارجحیت دارد.»
او افزود: «اجرای ریگ چاه در شرایط کنونی و با این انرژی که گروه اجرایی دارد، بسیار مبارک است. امیدوارم مردم عِرق ملی را که بازتاب این اجراست درک کنند و ریگ چاه اثری مفید برای جامعه باشد.» قصابیان در پایان سخنانش تأکید کرد: «یادآوری جان فشانی هایی، چون آنچه در مناطق مرزی وجود دارد، در قالب نمایشی مانند «ریگ چاه»، می‌تواند تأثیر معنوی و تزکیه‌ای ارزشمند در مخاطب ایجاد کند.»
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تائید توسط شهرآرانیوز در سایت منتشر خواهد شد.
نظراتی که حاوی توهین و افترا باشد منتشر نخواهد شد.
